ارزیابی خصوصیات ارقام انگور آبی استان کردستان

  در سال‌های 1372 تا 1374 و 1376 تا 1379 با استفاده از دیسکریپتور پیشنهادی سازمان بین‌المللی ذخایر توارثی گیاهی، در مراحل مختلف رشد ، هنگام شکفتن جوانه، زمان شکوفه ‌دهی ، زمان رسیدن و برداشت محصول و مرحله خواب درختان، بیش از صد صفت بر روی اندام‌های مختلف ارقام انگور در موکاری‌های استان کردستان مطالعه و ارزیابی شد. در نهایت 59 رقم انگور شناسایی شد که 42 رقم به صورت آبی و مابقی به صورت دیم پرورش می‌یابند. در میان ارقام آبی یک رقم به نام عسکری ، بی‌دانه و بقیه ارقام دانه‌دا ر بو دند. رنگ میوه از سفید (23 رقم)، تا سیاه (16 رقم) و قرمز (3 رقم) متغیر بود.ارقام فرخی سیا ه ، شرشره، سرچال و نفتی بیجا ر دارای گل‌های ماده با پرچم‌های واژگون و بقیه ارقام دارای گل‌های هرمافرودیت بودند. رقم دله اوزوم با 55 و رقم شله با 195 سانتی‌متر مربع به ترتیب کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین سطح برگ کامل را داشتند. مقدار مواد جامد محلول از 5/15% (رقم دله اوزوم) تا 26% (رقم میرزایی) متغیر بود. رقم عسکری به دلیل بی‌دانه بودن و ارقام آق‌اوزوم، خلیلی، فرخی، شرشره، کشمشی قرمز، ریش باب ا ، ملایی و میرزایی به دلیل کاشت در مناطق سردسیر استان و داشتن تحمل به سرما، طعم و مزه مناسب و شکل ظاهری میوه به عنوان ارقام برتر برای تازه‌خوری و ارقام ویس قلی، کردکش سفید، کردکش قرمز و گزنه‌ای به دلیل آبدار بودن و عملکرد بالابرای تهیه آب میوه توصیه می‌شوند . دندروگرام گروه‌بندی، پانزده گروه از ارقام مشابه را نشان داد. رقم سرچال با ممکی با 77% تشابه و رقم آق‌اوزوم با چرمو زورس با 28% تشابه به ترتیب بیشترین و کمترین تشابه را داشتند. رقم فرخی رقم غالب انگور در مناطق سردسیر استان به خصوص منطقه قروه است که علاوه بر داشتن صفات کمی و کیفی مطلوب برای تازه‌خوری ،تحمل زیادی هم در مقابل سرما دارد به همین دلیل کاشت آن در سایر مناطق سردسیر استان و حتی استان‌های دیگر کشور توصیه می‌شود. با توجه به خصوصیات مرفولوژیکی، کمی و کیفی، ارقام آبی ذکر شده به منظور استفاده از آن‌ها در برنامه‌های به‌نژادی و به‌زراعی انگور و توسعه تاکداری در سطح کشور معرفی می‌شود.